از ان جایی که نظام سکونت در مراکز زیستی باید از نوعی اعتدال و وزن متناسب بر خوردار باشد مفهوم تراکم و معیارهای آن باید جایگاه ویژه خود را پیدا کنند. این توجه ویژه به کاهش بسیاری از معضلات زندگی از آلودگی محیط زیست گرفته تا کمبود فضاهای عمومی و کاهش مشکلات روانی و اجتماعی، ایفای نقش مناسب خدمات جمعی، کارایی تجهیزلت زیر بنایی منجر خواهد شد. تعیین تراکم به منزله آن است که نسبت به شرایط محیط (اجتماعی ، اقتصادی ، طبیعی) شناخت کافی حاصل و حدود جمعییت ساکن در مرکز زیستی سکونتگاه تعیین شده است. از این رو اعتدال در توزیع تراکم ساختمانی و ژرف نگری در تعیین آن، در برنامه ریزی و طراحی مجموعه های مسکونی به معنی تعیین حد مطلوبی از رفاه و آسایش عمومی و ارتباط صحیح انسان با پدیده های پیرامونی می باشد. در این نوشتار به طور خلاصه معیارهای مرتبط با تراکم مورد بررسی قرار می گیرند.

سطح اشغال ساختمان( Building Area)
منظور از سطح اشغال ساختمان سطح کل زمینی است که توسط ساختمان های مسکونی پوشیده شده است. سطح سکوهای ورودی، پله ها و تراس ها در محاسبه سطح اشغال ساختمان منظور نمی شوند.
سطح زیربنا(Floor Area)
سطح زیربنا عبارت است از مجموع سطح زیربنای مسکونی واقع در کلیه طبقات یک یا چند ساختمان که از سطح بیرونی دیوارهای خارجی محاسبه می شود و شامل پلکان ها، ورودی های سرپوشیده، بالکن ها و سطوحی از زیرطبقه همکف که برای سکونت، یا دسترسی مسکونی می گردد.
ضریب سطح زیربنا( Floor Area Ratio)
ضریب سطح زیربنا یا تراکم ساختمانی (FAR)، مضرب یا تعداد دفعاتی از سطح زمین را که برابر با سطح زیربنا می شود اندازه گیری می کند.به عبارت دیگر ضریب سطح زیربنا عبارت است از حاصل نقسیم سطح زیربنا بر سطح زمین.

سرانه زمین در ساخت و سازهای جدید

ضریب استفاده از زمین در ساخت و سازهای جدید

فضای باز( OS)
فضای باز عبارت است از مجموع سطح فضای باز غیر سرپوشیده به علاوه نیمی از سطح فضای باز سرپوشیده.
عدد شدت استفاده از زمین
عدد شدت استفاده از زمین، مربوط به ساخت و ساز یک زمین معین، بر اساس اندازه میانگین و تعداد واحدهای مسکونی ای که سازنده، مقامات محلی و سازمان راه و شهرسازی در مورد ساخت آن توافق کرده اند، تضمین می شود. تصمیم گیری یاد شده می بایست آنچنان شدت توسعه ای را موجب گردد که متناسب با خصوصیات و موقعیت اراضی مزبور باشد.
مطالب پیشنهادی:
- بررسی عوامل مؤثر بر تراکم شهری بهینه عامل قیمت زمین و مسکن معمولا رابطه مستقیم با تراکم دارند به عبارتی هر چه قیمت زمین و مسکن بالاتر باشد، تراکم شهری نیز بیشتر است. افزایش قیمت زمین که ناشی ازمحدودیت آن و کشش ناپذیری عرضه در برابر تقاضا است و نیز ضرورت استفاده بهینه از آن موجب افزایش…
- معیارهای عام زیبایی شناسی شهری به طور کلی می توان نیازهای روانی انسان – محیطی مردم را به سه مقوله اصلی یعنی ادراک فضایی ،احساس تعلق واحساس زیبایی تقسیم کرد: ادراک فضایی: شناخت محیط و احساس هویت فضایی احساس تعلق: ایجاد دلبستگی و خاطره نسبت به محیط احساس زیبایی: احساس لذت ذوقی و هماهنگی عاطفی…
- معیارهای عملکردی مؤثر برخیابان مولفه های عملکردی یک مکان، مولفه هایی است که از ترکیب دو بعد «کالبد» و«فعالیت» شکل می گیرد و در حقیقت معیارهایی است که بستر مناسبی را برای فعالیت ها و عملکردهایی که در درون فضا اتفاق می افتد، فراهم می کند. بنابراین برای تحلیل این معیارها در فضای خیابان…
- بررسی مفهوم و انواع فرم در تعریف فضا فرم را میتوان زبان فضا دانست؛ اهمیت فرم را میتوان در دوره معاصر جستوجو کرد یا به نوعی از زمان جدایی دو هنر نقاشی و مجسمهسازی از معماری، معماران برای ایجاد نوعی استقلال به فرم اهمیت دادند. اما این مطلب گویای این نیست که فرم در معماری گذشته دارای اهمیت…
- بررسی انواع کارکردهای فضاهای شهری یک فضای شهری می تواند متناسب با نیازهای زمانی و مکانی افراد جامعه، خصلت مطلوب یا نامطلوب پیدا کند. به عنوان مثال در گذشته قهوه خانه ها، چارسوق ها، بازارها و راسته ها، میدان گاهی ها و گورستان ها و امامزاده ها جز فضاهای اصلی شهری محسوب می شدند. این…
- بررسی انواع آلاینده های محیط زیست شهری آلودگی عبارت است از هرگونه تغییر در اجزاء متشکله محیط بطوریکه استفاده پیشین از آنها ناممکن گردد و یا حیات و منافع موجودات زنده به مخاطره افتد ماده آلوده کننده ماده ای است که دارای غلظتی بیش از غلظت طبیعی باشد به نحوی که بر روی موجودات زنده اثر نامطلوب…
- مروری بر دیدگاه های معاصر درباره تراکم امروزه در بسیاری از کشورها نحوه استفاده از فضای شهری در قرن بیستم به شدت تغییرکرده است. در برخی از شهرها فضای مورد نیاز اتومبیل تقریبا یک سوم اراضی شهری ودر برخی از نمونه ها نظیر ناحیه مرکزی لوس آنجلس حتی تا دوسوم را به خود اختصاص می دهد. با…
- تحلیلی بر فروش تراکم در کلانشهرها تراکم به عنوان نسبت ساختمان، فعالیت، جمعیت و زمین، معیاری است که نحوه و نوع رابطه بین چهار مؤلفه فوق را برقرار میکند و لذا در روال و روند رشد و توسعه شهری، هنگامی که توسعه افقی در شهرها مقدور نباشد با افزایش تراکم روبرو میشویم. تراکمهای بالای ساختمانی، مسکونی…
- تعیین تراکم مسکونی، ساختمانی و جمعیتی تعیین تراکم مسکونی، انتخاب تراکم ساختمانی را نیز به همراه دارد و در حقیقت انتخاب حدود تراکم جمعیتی در هکتار، انتخاب تراکم ساختمانی را نیز میتواند باعث شود. وقتی که حدود تراکم جمعیتی تعیین گردید، معنا و مفهومش آن است که منطق برنامهریزی حکم میکند که بنا بر شرایط مختلف…
- تحلیلی بر آثار افزایش تراکم های شهری این روزها افزایش تراکم در شهرهای کشور و رواج پدیده تراکم فروشی که همه شهروندان را با شیوه جدیدی از زندگی به همراه ناهنجاری های خاص خود آشنا نموده است، و نادیده گرفته شدن طرح های شهری برای دو دهه، و رشد بی رویه افقی شهرها و بروز حلبی آبادها…