آمار می گوید روزانه حداقل ۵ میلیون مسافر در سراسر جهان پرواز می کنند و به دنبال بازارها و فرصت های تجاری تازه می گردند. شرکت ها و سازمان های گسترده و بی شماری با هزاران هزار پرسنل متخصص، دست اندر کار صنعت توریسم اند و هر روز چرخه های تازه ای برساز و کار بنیادین این صنعت افزوده می شود؛ از افزایش استانداردهای خدماتی و رفاهی گرفته تا تجهیزات الکترونیک برای گرفتن یک ویزای فوری و…
در هر حال، همه کشورها به نوعی با این صنعت عظیم درآمدزا درگیرند و می کوشند تا از این بازار بیکران، سهمی برای خود دست و پا کنند، البته بعضی بیشتر و بعضی کمتر! اما در این میان، آنچه بیشتر نمود پیدا می کند، برنامه ریزی های صحیح برای استفاده بهینه از کلیه امکانات و منابع هر کشور در کنار مدیریت علمی و استفاده از پژوهش های صاحبان فن به عنوان گامی مؤثر و اساسی در جهت ارتقای توسعه کشوری است که به درستی از شرایط به وجود آمده، بهره برداری کرده و تنها به صادرات منابع خویش (خواه نفتی و معدنی و خواه غیرنفتی و کالایی) دلخوش نباشد. با توجه به این که در سراسر این کره پهناور خاکی، تمامی کشورها از شرایط یکسان درآمدزایی برخوردار نیستند، اما به وضوح برای جلب توجه و ورود گردشگر به کشورشان، از کوچکترین منابع موجود، استفاده می کنند، منابعی همچون میراث‌فرهنگی، تفریحگاه های اختصاصی و مدرن و… ازاهمیت به سزایی برخوردار است.
فهرست زیر مواردی را نشان می دهد که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در راستای تهیه طرح های گردشگری کشور تهیه کرده و در اختیار مشاوران قرار می دهد. گرچه نقدهای بسیاری بر این فهرست و چیدمان آن وارد است اما می تواند به عنوان پایه ای برای آشنایی مشاوران، دانشجویان و یا کارفرمایان حوزه گردشگری مفید باشد:
۱ – ۱ – بررسی مقدمانی
۱ – ۱ – ۱ – بررسی اسناد فرادست
۲ – ۱ – ۱ – بررسی ضوابط و مقررات و قوانین مرتبط
۳ – ۱ – ۱ – تعیین محدوده مطالعات-مکان یابی وتدقیق منطقه نمونه گردشگری(ارایه گزینه های پیشنهادی)
۴ – ۱ – ۱ – تعیین اهداف کلی
۲ – ۱ – شناخت وضع موجود
۱ – ۲ – ۱ – پیشینه تاریخی منطقه
۲ – ۲ – ۱ – بررسیهای کلیات زمین شناسی و توپوگرافی ( زمین شناسی عمومی ، لایه بندی ، شیب تشکیل دهنده
لایه ها و گسلهای احتمالی موجود ، حساسیت سازندها به فرسایش )
۳ – ۲ – ۱ – بررسیهای زیست محیطی ( مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست ، طرحهای حفاظتی ،
کانونهای آلودگی ، نوع آلاینده ها و سایر
۴ – ۲ – ۱ – وضعیت اقلیمی
۱ – ۴ – ۲ – ۱ – عوامل موثر بر اقلیم ( ماکرو و میکرو اقلیم )
۲ – ۴ – ۲ – ۱ – عناصر اقلیمی ( دما – بارندگی – رطوبت – تبخیر – باد – روزهای بارندگی )
۳ – ۴ – ۲ – ۱ – تعیین نوع اقلیم
۵ – ۲ – ۱ – بررسی وضعیت منابع آبی ( سطحی و زیرزمینی )
۶ – ۲ – ۱ – پوشش گیاهی محدوده مطالعاتی با مقیاس مناسب
۷ – ۲ – ۱ – گونه های جانوری محدوده مطالعاتی
۸ – ۲ – ۱ – پهنه بندی مخاطرات طبیعی ( سیل ، زلزله ، مخاطرات طبیعی و … )
۹ – ۲ – ۱ – وضعیت مالکیت اراضی در محدوده مطالعاتی با کسب نظر و استعلام از دستگاههای اجرایی و جانمایی آن
بر روی نقشه و کروکی
۱۰ – ۲ – ۱ – نحوه دسترسی به منطقه ( راه ، خدمات حمل و نقل و … )
۱۱ – ۲ – ۱ – بررسی امکانات زیربنایی و زیرساختی موجود ( راه – برق – آب – گاز – مخابرات – فاضلاب و … )
۱۲ – ۲ – ۱ – ویژگیهای اجتماعی و جمعیتی در محدوده مطالعاتی
۱ – ۱۲ – ۲ – ۱ –بررسی جمعیت و پراکندگی آن
۲- ۱۲ – ۲ – ۱ –تحلیل فضایی پراکنش جمعیت
۳ – ۱۲ – ۲ – ۱ – تحلیل شاخصهای جمعیتی ( نرخ باسوادی ( شهری و روستایی ) ( زن و مرد ) ( ساختار سنی و
جنسی ، گروههای عمده سنی و جنسی ، تغییرات جمعیت ، مهاجرت و … )
۴ – ۱۲ – ۲ – ۱ – جمعیت نزدیکترین مرکز جمعیتی متناسب با محدوده مطالعاتی و ویژگیهای جمعیتی آن
۱ -۴ – ۱۲ – ۲ – ۱ – میزان جمعیت شهری و روستایی
۲ -۴ – ۱۲ – ۲ – ۱ – نرخ رشد جمعیت
۱۳ – ۲ – ۱ – ویژگیهای فرهنگی محدوده مطالعاتی
۱ – ۱۳ – ۲ – ۱ گویش
۲ – ۱۳ – ۲ – ۱ پوشش محلی
۳ – ۱۳ – ۲ – ۱مراسم
۴ – ۱۳ – ۲ – ۱ سنتها و آیین ها
۵ – ۱۳ – ۲ – ۱ ساختار قومی ، فرهنگی و مذهبی
۶ – ۱۳ – ۲ – ۱ صنایع دستی موجود در محدوده مطالعاتی و اشتغال ناشی از آن
۱۴ – ۲ – ۱ – ویژگیهای اقتصادی محدوده مطالعاتی
۱ – ۱۴ – ۲ – ۱ اشتغال در محدوده مطالعاتی
۲ – ۱۴ – ۲ – ویژگیهای بخشهای اقتصادی ( کشاورزی ، صنعت و خدمات ) در محدوده مطالعاتی
۳ – ۱۴ – ۲ –الگوی معیشت محدوده مطالعاتی محل ایجاد منطقه نمونه
۴ – ۱۴ – ۲ – اشتغال و بیکاری در محدوده مطالعاتی محل ایجاد منطقه نمونه
۱۵ – ۲ – ۱ – اقتصاد گردشگری منطقه در وضعیت موجود و آینده
۱ – ۱۵ – ۲ – ۱ بررسی دوره های زمانی یا فصول گردشگری
۲ – ۱۵ – ۲ – ۱ خصوصیات و ویژگیهای ساختار اقتصادی گردشگران و منطقه
۳ – ۱۵ – ۲ – ۱ بررسی نیازها و کمبودهای گردشگران
۴ – ۱۵ – ۲ – ۱ نظرنهادهاوارگانهای ذیربط (درموردارائه خدمات،نحوه واگذاری زمین،مسائل زیست محیطی وغیره )
۵ – ۱۵ – ۲ – ۱ نحوه همکاری و مشارکت مردم محلی در ارتباط با منطقه نمونه گردشگری
۶ – ۱۵ – ۲ – ۱ بررسی وضعیت سرمایه گذاریهای انجام شده و یا در دست انجام
۱ -۶ – ۱۵ – ۲ – ۱ –در زمینه زیرساختها تا ورودی منطقه
۲ -۶ – ۱۵ – ۲ – ۱ –در محدوده منطقه
جمع بندی فصل اول
فصل دوم – بررسی ظرفیتهای موجود گردشگری منطقه
۱ – ۲ – انواع جاذبه های گردشگری منطقه بر اساس مدل WTO ( سازمان جهانی جهانگردی )
۱ – ۱ – ۲ – جاذبه های طبیعی منطقه (دریاچه طبیعی،رودخانه،چشمه،آبشار،جنگل،مرتع،قله ها ، صخره دره ها ، کویر و … )
۲ – ۱ – ۲ – جاذبه های انسان ساخت منطقه ( ورزشی ، تفریحگاه ، سد ، مراکز آب درماانی و … )
۳ – ۱ – ۲ – جاذبه های فرهنگی و تاریخی منطقه
۲ – ۲ – تاسیسات و تجهیزات گردشگری
۱ – ۲ – ۲ – اقامتگاهها و واحدهای پذیرایی در محدوده مطالعاتی
۲ – ۲ – ۲ – سایر خدمات گردشگری مرتبط در محدوده مطالعاتی
جمع بندی فصل دوم
فصل سوم – تلفیق فصول قبل در قالب تهدیدها ، فرصتها ، نقاط قوت و ضعف بر اساس ماتریس SWOT و ارائه راهبردها و سیاستها
جمع بندی فصل سوم
فصل چهارم – اهداف ، راهبردها و برنامه های توسعه :
۱ – ۴ – برنامه توسعه گردشگری منطقه
۱ – ۱ – ۴ – ارائه رویکرد در تعریف منطقه و برنامه های کلی گردشگری
۲ – ۱ – ۴ – برآوردجمعیت مخاطب موجودوآینده به لحاظ تقاضاوپیش بینی میزان ارائه خدمات موجودوآینده درمنطقه از
لحاظ عرضه
۳ – ۱ – ۴ – تعیین مقیاس منطقه .
۴ – ۱ – ۴ – طرحها و پروژه های پیشنهادی جهت اجرا ( مشخصات کلی )
۵ – ۱ – ۴ – برآورد میزان هزینه – فایده کل پروژه در سنوات موجود و آینده و محاسبه شاخصهای کلی اقتصادی در منطقه
۶ – ۱ – ۴ – برآورد اعتبارات مورد نیاز جهت اجرای طرحها و پروژه ها و زیرساختهای موردنیاز تا ورودی منطقه ( آب – برق
گاز – مخابرات )
۷ – ۱ – ۴ – ارائه گزارش انطباق زیست محیطی
۸ – ۱ – ۴ – ارائه گزارش انطباق اجتماعی .
نقشه ها و ضمایم ( ارائه نقشه ها در محیط GIS الزامی است ) :
۱ – نقشه موقعیت سیاسی منطقه
۱ – ۱ – موقعیت منطقه در شهرستان در مقیاس ۰۰۰ ۲۰۰ / ۱
۲ – ۱ – موقعیت منطقه در استان در مقیاس ۰۰۰ ۴۰۰ / ۱
۳ – ۱ – موقعیت منطقه در کشور در مقیاس ۰۰۰ ۰۰۰ ۱۲ / ۱
۲ – نقشه موقعیت جغرافیایی محدوده مطالعاتی در مقیاس ۲۵۰۰۰ / ۱ یا ۵۰۰۰۰ / ۱
۳ – نقشه راهها در ارتباط با منطقه در محدوده مطالعاتی بر حسب نوع راه ۰۰۰ ۵۰۰ / ۱
۱ – ۳ – نقشه راههای موجود و تحت مطالعه در ارتباط با منطقه در محدوده مورد نظر
۲ – ۳ – نقشه راههای دسترسی ورودی و خروجی به منطقه
۴ – نقشه پوشش گیاهی محدوده مطالعاتی در مقیاس ۲۵۰۰۰ / ۱ یا ۵۰۰۰۰ / ۱
۶ – نقشه توپوگرافی و عوارض طبیعی در مقیاس ۲۵۰۰۰ / ۱ یا ۵۰۰۰۰ / ۱
۷ – نقشه کابری اراضی در محدوده مطالعاتی در مقیاس ۰۰۰ ۱۰۰ / ۱
۸ – نقشه زیرساختهای موجود و پیشنهادی محدوده مطالعاتی در مقیاس ۰۰۰ ۲۵ / ۱ یا ۰۰۰ ۵۰ / ۱
۹ – نقشه مالکیت اراضی در محدوده مطالعاتی در مقیاس ۰۰۰ ۲۵ / ۱ یا ۰۰۰ ۵۰ / ۱
۱۰ – تهیه بروشورهای سرمایه گذاری منطقه در چارچوب پیوست
سپاس، حقیقتا مورد نیاز بود
کاربرد اینا در چه رشته ایه و کی تهیه کننده هست؟
شهرسازی، معماری و هر رشته دیگری که با طرح های توجیهی شهری و روستایی سر و کار دارد.